به نقل از «ایران اکونومیست»

حال و روز برج دیده‌بانی «نهضت جنگل» + عکس

تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۶۷۹۵۶

«مناره بازار» که به استناد برخی نوشته‌های تاریخی، در زمان نهضت جنگل به جای برج دیده‌بانی استفاده می‌شد، در طول زمان قربانی مرمت غیراصولی شده است. تفاوت مصالح به‌کاررفته در مرمت‌ها، بندکشی غیراصولی و پاکسازی نشدن آجرها و گل‌سنگ‌هایی که بخشی از مناره را پوشانده، نه تنها ظاهری نازیبا برای این مناره صفوی ساخته، که آن را در مسیر تخریب تدریجی قرار داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایران اکونومیست، مناره بازار در شهر تاریخی و مدفون گسکر در نزدیکی دهستان «طاهر گوراب» از توابع شهرستان صومعه‌سرا در استان گیلان واقع شده است. قدمت این برج آجری که برخی آن را سلجوقی دانسته‌اند، به استناد برخی سفرنامه‌ها و دست‌نوشته‌های جهانگردان، در پرونده ثبتی آن در میراث فرهنگی، صفوی اعلام شده است. مناره بازار در بهمن‌ماه سال ۱۳۷۸ به شماره ۲۶۸۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

برج آجری ابتدا بیش از ۳۰ متر ارتفاع داشته، که گفته شده بخشی از آن بر اثر رطوب و حدود ۱۲ متر از آن در زلزله ۱۳۶۹ منجیل فروریخته است.

عکس‌های به‌جامانده از این مناره نشان می‌دهد در گذشته دارای تزئینات آجری بوده که اکنون مشاهده نمی‌شود. درحال حاضر برج دارای یک در فلزی است که از طریق حدودا ۴۵ پلهٔ مارپیچ به بالای مناره مخروطی می‌رسد.

عکس چپ: مناره بازار درحالی که بخش‌هایی از آن بر اثر رطوبت سست شده و فروریخته
عکس میانی: تخریب بخش زیادی از مناره بازار در زمان زلزله منجیل
عکس راست: مناره بازار درحال حاضر که مرمت غیراصولی داشته است

درباره کاربری این مناره روایت‌های گوناگونی وجود دارد، مثلا اینکه در زمان نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک‌خان جنگلی، مکانی برای دیده‌بانی بوده که با توجه به نزدیکی آن به روستای کسماء، که در دوران مبارزه‌های میرزا کوچک جنگلی مهمترین مرکز جنگلیان و  پایگاه سیاستگذاران این نهضت بوده‌، آن را دور از ذهن ندانسته‌اند. از سویی، گفته شده است مناره بازار زمانی برای اعلام ساعت شرعی استفاده می‌شده است.

مصالح به‌کاررفته در مناره بازار، آجر و ملات ساروج بوده که در مرمت‌های بعدی از آجرهایی ناهمگون و سیمان سفید استفاده شده که ظاهر آن را به‌هم ریخته کرده است.

 

بخشی‌هایی از آجرها نیز فروریخته و با سیمان بخش‌هایی از آن لکه‌گیری شده است. یک سمت مناره تحت تاثیر رطوبت هوا، از گُل‌سنگ و گیاهان هرز پوشیده شده است که در سال ۱۳۹۸ با توجه به اظهارات مسئول وقت میراث فرهنگی صومعه‌سرا، با بودجه دریافت‌شده محوطه آن مرمت و سنگفرش شده و قرار بوده در فازهای بعدی برج ‌به ارتفاع اصلی برگردانده شود. این مناره یک‌بار هم در سال ۱۳۸۲ مرمت شد و بخش‌هایی که فروریخته بود تا حدی ترمیم و ارتفاع برج بلندتر شد.

هرچند ایرادهای مرمتی مناره بازار مشهود است و نمای آن را به شدت مخدوش کرده، اما تاسف‌بارتر برخورد بازدیدکنندگان است که نه تنها در محوطه آن زباله‌های غیرقابل بازیافت رها کرده‌اند، که از انبوه فیلترهای سیگار و پوست تخمه‌های ریخته‌شده در محوطه و حتی پله‌های داخل آن، برمی‌آید برج این روزها به پاتوقی برای وقت‌گذرانی تبدیل شده است.

رویش گیاه و گل‌سنگ در بخش‌هایی از منار

مرمت غیراصولی منار صفوی

مناره بازار، صومعه‌سرا، گیلان
عکس‌ها از سمیه حسنلو، خبرنگار ایران اکونومیست

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: آثار تاریخی ، میرزا کوچک خان جنگلی ، گیلان ، دوره صفویه ، مرمت ، تخریب آثار تاریخی ، منار بازار ، نهضت جنگل

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: آثار تاریخی میرزا کوچک خان جنگلی گیلان دوره صفویه مرمت تخریب آثار تاریخی منار بازار نهضت جنگل مناره بازار نهضت جنگل بخش هایی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۶۷۹۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گذر زمان بر پل زمانخان سامان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیماچهارمحال و بختیاری، تخریب‌های ناشی از عوامل طبیعی و غیر طبیعی بر سازه‌ی پل تاریخی زمانخان، موجب نگرانی‌های بسیاری شده است که در گذر زمان کمرنگ می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: در سال ۱۳۹۹ شرکت آب منطقه‌ای به دلایلی اقدام به ساخت و ساز در عرصه پل زمانخان کرد که همین موضوع موجب شکایت ما از این شرکت شد.
جیلان افزود: طبق نظر مشاوران و کارشناسان مرمت پل زمانخان، اقدام شرکت آب منطقه‌ای موجب حذف حوضچه آرامش ضلع غربی سازه شده که به همین دلیل، فشار آب ورودی بر پایه‌ها به ویژه پایه میانی افزایش یافته است.
وی گفت: در دوسال گذشته هم به دلیل عوامل طبیعی برف و سرما، بخشی از نواحی سطحی پایه‌ها آسیب دیده اند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان افزود: به همین منظور با تشکیل یک گروه از کارشناسان با تجربه از خارج استان و تخصیص ۱۵ میلیارد ریال اعتبار، کار مطالعات مرمت پل زمانخان در دست انجام است.
جیلان گفت: کار مرمت پل در دو بخش اظطراری برای سطوح سنگی و اساسی برای قسمت زیرین پل میانی انجام خواهد شد.
پایه‌های پل تاریخی زمانخان در زمان ساسانیان با تغییر مسیر رودخانه به محل فعلی، بر روی یال سنگی کوه مجاور به تعداد یک دهانه تراشیده شد.
در دوره صفوی با ایجاد دهانه دوم، سازه اصلی فوقانی به دست زمانخان، در دوره قاجار به دست خوانین ایلبگی و در دوره پهلوی دوم به دست عبدالحسین قزوینی حاکم روستای چم عالی مرمت اساسی شد و اکنون آنچه به سرعت بر پل زمانخان می‌گذرد، مساله زمان است.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی دانلود